Czym charakteryzuje się stan zapalny w organizmie? Dieta prozapalna oraz przeciwzapalna. Na co zwrócić uwagę? 

Przewlekły stan zapalny zwany chronicznym towarzyszy nie tylko chorobom autoimmunologicznym, ale także cywilizacyjnym. Zaburzenie homeostazy organizmu (stan zapalny) może być kontrolowane poprzez odpowiednią dietę. Co będzie sprzyjało powstawaniu stanu zapalnego, a co będzie go uciszało? 

W literaturze możesz znaleźć termin taki jak dieta przeciwzapalna bądź prozapalna. Jaka to jest dieta? Z czym ona się wiąże? Jakie korzyści oraz skutki przynosi dla Twojego organizmu? 

Na wszystkie te pytania znajdziesz odpowiedź w poniższym artykule. 

Czym jest stan zapalny ? 

Wyróżniamy dwa rodzaje stanu zapalnego:

• Ostry
• Chroniczny 

1. Ostry stan zapalny – związany z reakcją obronną organizmu na czynnik, który go uszkadza, np. Uszkodzenie tkanek ciała przez przecięcie struktury skóry, czy obrona przed czynnikiem zakaźnym. Objawia się on:
   – bólem
   – obrzękiem
   – zaczerwienieniem oraz ociepleniem zainfekowanego miejsca 
2. Przewlekły stan zapalny – związany z ciągłym pobudzeniem stanu zapalnego, takich jak:
    – choroby autoimmunologiczne
   – narażanie organizmu na alergeny, stresory środowiskowe,
   – otyłość,
   – zmiany w mikrobiocie jelitowej,
   – przewlekłe infekcje,
   – starzenie się komórek
   W tych przypadkach produkowane są przeciwciała, które atakują tkanki organizmu. 

Jakie mogą być konsekwencje stanu zapalnego?

Przewlekły stan zapalny wiąże się z „burzą” cytokin zapalnych, które powodują osłabienie układu immunologicznego. To zaś jest powiązane z etiologią powstawania chorób takich jak:

• metaboliczne – w tym insulinooporność 
• endokrynologiczne – Hashimoto
• nowotworowe
• sercowo-naczyniowe
• Stany depresyjne 

DIETA PROZAPALNA

1. tzw. Dieta Zachodu – czyli jaka? Przede wszystkim opierająca się na:
   – wysokiej podaży kalorycznej – żywność wysokoprzetworzona
   – bogata w tłuszcze nasycone – czerwone mięso, fast foody
   – bogata w węglowodany proste – słodycze, ciasta, desery, napoje słodzone
2. Wysoki indeks oraz ładunek glikemiczny – również wiąże się z ryzykiem powstawania stanu zapalnego przez brak równowagi glukozowo-insulinowej w organizmie.
   Zalicza się do tego m.in. produkty takie jak:
   – białe pieczywo
   – ciasta, ciasteczka, słodycze
   – syrop glukozowo-fruktozowy 
3. Kwasy tłuszczowe nasycone – znajdziesz je w:
   – przetworach mięsnych
   – czerwonym mięsie
   – maśle
   – śmietanie
   – serach żółtych
   – wyrobach cukierniczych 

DIETA PRZECIWZAPALNA

Wyżej wymienioną dietę warto zastosować w codziennym żywieniu aby zminimalizować procesy zapalne, a także zachowując prewencję w utrzymaniu homeostazy organizmu. 

Składowymi diety przeciwzapalnej są: 

1. Warzywa i owoce – zawierają one antyoksydanty, błonnik pokarmowy, a także są bogactwem polifenoli o podłożu przeciwzapalnym – szczególnie korzystne są:
   – owoce jagodowe
   – czerwone, pomarańczowe oraz zielone warzywa i owoce
   – warzywa krzyżowe – brukselka, kapusta, kalafior
   – czosnek 
2. Pełnoziarniste produkty zbożowe – zawierają witaminy z grupy B, charakteryzują się niskim indeksem glikemicznym oraz zawierają masę składników mineralnych takich jak magnez czy cynk
3. Nasiona roślin strączkowych – zawierają nie tylko białko, ale także błonnik pokarmowy oraz składniki mineralne takie jak żelazo, potas.
4. Ryby, w szczególności tłuste ryby morskie – są źródłem niezbędnych kwasów omega-3, któ®e wykazują działanie przeciwzapalne 
5. Orzechy i nasiona – są również bogactwem nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz składników mineralnych 
6. Oleje roślinne – źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz witaminy E zwanej witaminą młodości 
7. Kawa, zielona herbata, czerwone, wytrawne wino oraz kakao – źródło związków o działaniu antyoksydacyjnych i przeciwzapalnym, dodatkowo działają korzystnie na gospodarkę glukozowo-insulinową
8. Zioła – suszone (nie mieszanki), czy świeże są idealne do przyprawiania potraw, ich dodatek do potraw poprawia smakowitość przyrządzonego posiłku oraz ogranicza podaż soli

Prawidłowo dopasowane żywienie opiera się głównie na diecie przeciwzapalnej, czyli na produktach o niskim indeksie glikemicznym, żywności nieprzetworzonej, owocach i warzywach, a także zdrowych tłuszczach. Dieta ta powinna być stosowana przez osoby zdrowe jak i z zaburzeniami hormonalnymi, metabolicznymi takimi jak insulinooporność, czy Hashimoto. Dzięki niej możesz się cieszyć zdrowiem fizycznym, psychicznym, a także zmniejszyć powstawanie stanów zapalnych w organizmie – w tym także starzenia się komórek.